Lambertus

  Foto: Luc Jakobs, november 2006

Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg

St. Lambertuskerk. Driebeukig pseudobasiliek met driezijdige gesloten koor, XV, na verwoesting van de westtoren in 1944 uitgebreid in 1953. Beeld van Christus op de koude steen, XVIa, een crucifix. In angelustorentje klok van anonieme gieter, 1715, diam. 35 cm. (Datum: 11-01-1968)

Ruimtelijke context

De Lambertuskerk ligt met haar linkerzijde aan een plein in het centrum van Helden. De kerk wordt omgeven door gazon met bomen en plantsoen.

Type

Driebeukige pseudobasiliek met driezijdig gesloten koor, dwarsschip en een toren van twee geledingen met ingesnoerde spits.

Bouwgeschiedenis

Het schip en de toren kwamen in de 15e eeuw tot stand in laat-gotische stijl. Aan de kerk werden herstelwerkzaamheden uitgevoerd in 1849-'50. Daarbij werd een sacristie toegevoegd. Na een brand in 1855 werd de kerk gerestaureerd. De toren, mogelijk uit de 14e eeuw, werd in de oorlog, zoals zovele kerktorens in deze streek, opgeblazen. Daarbij werden ook de gewelven van het schip verwoest. In 1952 werd de kerk hersteld en vergroot door J. Kayser en H. de Bruyn te Venlo. Men voegde aan de westzijde een dwarsschip toe en er verrees een sobere nieuwe toren, waarin een klok hangt van Petrus van Trier uit 1574. Zie verder: http://www.helden.parochie.nl/Website/Parochie%20nieuws/Helden/Geschiedenis.htm

De vooroorlogse kerk van Helden. Bron: De verwoeste kerken van Limburg / A. van Rijswijck, pr. - 1946

Exterieur

Rechterschip en -zijbeuk. Foto: Luc Jakobs, november 2006

Op het kerkhof bevinden zich enkele oude grafstenen.

Interieur

Zicht op het priesterkoor. Foto: Sander van Daal, april 2009

Linker zijbeuk en deel van schip. Foto: Sander van Daal, april 2009

Het interieur wordt gedekt door kruisribgewelven. Die in het schip zijn gereconstrueerd. Elementen van de oude Lodewijk XV-preekstoel zijn in de nieuwe altaartafel verwerkt.

Bron: Monumenten in Nederland: Limburg, Waanders Uitgevers, Zwolle en Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.

Orgel

Blijkens de Dispositieverzameling van Broekhuyzen (medio 19^e eeuw) beschikte deze kerk ober een “zeer oud werk”, dat in 1828 door Gebr.Franssen (Horst) was gewijzigd; in 1932 plaatsten Gebr.Vermeulen (Weert) een nieuw tweemanuaals orgel, dat in 1944 beschadigd werd; restanten van het vorige orgel werden bij het herstel van de kerk gebruikt voor de bouw van een nieuw eenmanuaals orgel door Gebr.Vermeulen (Weert).

Het orgel uit 1932 was voorzien van de navolgende stemmen.

             Hoofdwerk                              Zwelwerk                               Pedaal

           Bourdon     16’                         Vioolprestant    8’                 Subbas    16’

           Prestant        8’                         Acolone            8’                 Cello         8’

           Gamba         8’                          Bourdon           8’                 Fagot       16’

           Bourdon       8’                         Voix celeste     8’

           Octaaf          4’                          Fluit                4’

           Speelfluit     2’                          Piccolo            2’

           Mixtuur      2-3 st                     Bassion-hobo   8’

           Trompet       8’

Eind 1944 werd dit orgel ernstig beschadigd; nog bruikbaar.

Resten werden door de Gebr. Vermeulen gebruikt bij de bouw van een nieuw (tijdelijk ? ) eenmanuaals orgel, zoals boven reeds vermeld.

Bron: G.M.I.Quaedvlieg – Orgeldocumentatie Limburg (Stadsbibliotheek Maastricht).