Foto: november 2005

Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg

Oude PAROCHIEKERK. Toren XIII A, driebeukig schip XIV, koor XIII-XVII, sacristie 172. Op het kerkhof 21 grafkruisen, XVI-XVIII en 6 grafstenen.
Eikenhouten klokkenstoel met gelui bestaande uit een klok van P. van Tier, 1414, diam. 99 cm en een klok van F.A. Gaulard, 1840, diam. 78 cm. Mechanisch torenuurwerk met elektrische opwinding.

Ruimtelijke context

De kleine St.Jan ligt in het centrum van Hoensbroek. Aan de overzijde van de straat is de markt. De St. Jan wordt omgeven door gras en groen en aan de noordzijde staan nog enige oude grafkruisen uit de 16e-18e eeuw.

Type

Bescheiden pseudo-basicale kerk met vierzijdig gesloten koor en een ongelede toren met ingesnoerde naaldspits.

Bouwgeschiedenis

Foto: Leo Van Loo, augustus 2019

De hoofdzakelijk in mergel opgetrokken laat-romaanse toren werd gebouwd in de eerste helft van de 14e eeuw. oorspronkelijk was de toren niet van buiten af toegankelijk. Het driebeukige, gotische schip en het koor werden gebouwd in de 15e eeuw. Begin 16e eeuw kreeg het middenschip zwaardere scheibogen en stenen gewelven, waardoor de lichtbeuken bovende gewelven kwamen te liggen. Nadat ook de zijbeuken waren verhoogd werd het hele schip onder één doorlopend zadeldak geplaatst. Het koor werd in de eerste helft van de 17e eeuw vergroot en verhoogd in baksteen. De sacristie aan de zuidzijde dateert uit 1725. Bij de restauratie in 1909-'10 door W. Sprenger heeft men de pseudobasiclical vorm hersteld en de zijbeuken voorzien van lezenaarsdaken. De laatste grote restauratie dateert uit 1990. Zie ook: http://www.rijckheyt.nl/sjablonen/rijckheyt/pagina.asp?subsite=100&pagina=225

Architect Jos Hamers ontwierp de nieuwe kerkbanken.

Zie verder: Kapellen en Kruisen nr 42 april 2009 pag 16-17

Exterieur

Zie bouwgeschiedenis.

 Westzijde. Foto: november 2005

In de toren hangen klokken uit 1414 van Peter van Trier en uit 1840 van F.A. Gaulard.

Interieur

Zicht op het priesterkoor. Foto: september 2011

Zicht naar achteren. Foto: september 2011

Het schip wordt gedekt door 16e eeuwse kruisribgewelven, voorzien van schilderingen met blad- en bloemranken en de wapens van de familie Hoen en Van Daver. Op de triomfboog bevindt zich een middeleeuwse schildering met een voorstelling van het laatste oordeel. Tot de inventaris behoren een kruis met een 15e eeuwse gepolychromeerde corpus een een 15e eeuwse Anna-te-Drieën. De glas-in-loodramen zijn vervaardigd door J. Vonk in 1957.

Bron: Monumenten in Nederland: Limburg. Waanders Uitgeverijen, Zwolle en Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.

Zie ook: http://www.rijckheyt.nl/sjablonen/rijckheyt/pagina.asp?subsite=100&pagina=225