Martinus

Foto: Sander van Daal, 2007

Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg

St. Martinuskerk, neogotische kruisbasiliek, 1899-1900 naar ontwerp van C. Franssen gebouwd, met behoud van de forse laatgotische westtoren, XV. Deze is in 1956 met een geleding verhoogd. Tot de inventaris behoren o.a.: fragmenten van een romaans doopvont, van omstreeks 1200. Koperen doopvont ca. 1800. Wijwatervat, XVII. Twee koorbanken, XIXa. Houten beelden: Grote Madonna, ca. 1500, door engelen omgeven, oorspronkelijk een Marianum H. Catharina en H. Cecilia; XVI A; kruisbeeld, XVII. Houten beeld van de H. Lucia (XVa), koperen kandelaars: twee kleine geprofileerde (XVI) en vijf paar gegoten drievoets (XVIII B) en houten kandelaars. Op het kerkhof stenen grafkruisen van 1624 en 16... In dakruiter klok van een anonieme gieter, 1900, diam. 42 cm. In de kerk een sacristiebel uit 1900. (Datum: 21-01-1970).

Type

Neogotische kruisbasiliek met vijfzijdig gesloten koor en ene toren van vier geledingen met ingesnoerde spits.

Bouwgeschiedenis

Oorspronkelijk stond hier een kerk uit 1430-'40 in laat-gotische stijl, die in 1874 nog werd vergroot. met een toren in Nederrijnse stijl. In 1894 werd deze kerk gerestaureerd, maar vier jaar later, bij de inhuldiging van koningin Wilhelmina, brandde de toren en het dak van de kerk af. Tegen de resten van van de toren bouwde Caspar Franssen in 1899-1900 de huidige monumentale kruisbasiliek in neogotische stijl. In 1944-'45 werd de toren zwaar beschadigd. Pas in 1956 werd de schade hersteld en werd de toren verhoogd door J. Franssen.

Exterieur

 Foto: Sander van Daal, 2007

In de noordgevel van de toren is een stuk van een romaans doopvont uit de 12e eeuw ingemetseld.

Interieur

Zicht op het priesterkoor. Foto: Sander van Daal, 2007

Zijbeuk en zangtribune. Foto: Sander van Daal, 2007

De kerk bezit een Madonnabeeld uit circa 1500, als mede enkele heiligenbeelden uit de 16e eeuw, een wijwatersvat uit de 17e eeuw en een koperen doopvont uit ca. 1800. Het vleugelaltaar werd in 1928 ontworpen door Jos Windhausen. De kruisweg uit 1938 is van P. Geraedts. De gebrandschilderde ramen uit 1912 stammen uit het atelier Nicolas.

Bron: Monumenten in Nederland: Limburg, Waanders Uitgevers, Zwolle en de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist.

De klokkentoren bevat 4 klokken, de dakruiter bevat 1 klok.

Orgel

In 1798 kreeg deze kerk de beschikking over het orgel van de vm.Munsterabdij te Roermond; dit orgel ging in 1898 bij brand verloren. In 1905 plaatste Nöhren (Roermond) een nieuw tweemanuaals orgel, dat in 1956 door Gebr.Vermeulen (Weert) ingrijpend werd gewijzigd (met behoud van de oorspronkelijke kas).

Hoofdwerk                           Zwelwerk                              Pedaal

Prestantbas 16’                   Prestant 8’                            Prestantbas 16’

Prestant 8’                           Salicionaal 8’                        Subbas 16’

Gemshoorn 8’                      Vox celestis 8’                       Violonbas 16’

Roerfluit 8’                           Holpijp 8’                              Octaafbas 8’

Octaaf 4’                              Prestant 4’                           Gedekt 8’

Fluit gedekt 4’                      Dwarsfluit 4’                        Prestant 4’

Quint 2 2/3’                          Nasard 2 2/3’                      Ruispijp III

Octaaf 2’                              Piccolo 2’                              Bazuin 16’

Sesquialter II                       Tertiaan II

Mixtuur IV                            Scherp III

Trompet 8’                           Trompet 8’

                                            Kromhoorn 8’

Bron: G.M.I.Quaedvlieg – Orgeldocumentatie Limburg (Stadsbibliotheek Maastricht)