Toren en westzijde. Foto: november 2005

Redengevende omschrijving Rijksdienst voor de Monumentenzorg

R.K.Kerk, gebouwd in 1859 door P.J.H. Cuypers met gebruikmaking van 15e eeuwse toren. 0p het kerkhof een hardstenen grafkruis van 1825. Tweeklaviers orgel, midden 19e eeuw gebouwd door Gebr. Müller. Klokkenstoel met klok van J.B.N. Gaulard, 1822, diam. 45 cm. Mechanisch torenuurwerk, B. Eijsbouts, 1926, later voorzien van elektrische opwinding. (Datum: 17-01-1967).

Ruimtelijke context

De Gertrudiskerk ligt aan de hoofdstraat van Jabeek en wordt omgeven door een muur en een kerkhof. Voor de muur om de kerk ligt een klein grasveld.

Type

Neogotische, driebeukige basicale kerk met een driezijdig gesloten koor en een toren van vier geledingen met ingesnoerde naaldspits.

Bouwgeschiedenis

De toren stamt uit de de tweede helft van de 15e eeuw. De oude kerk werd in de jaren 1858-1859 vervangen door door de huidige kerk naar een ontwerp van P.J.H. Cuypers. De toren werd daarbij verhoogd. Tussen 1982 en 1992 is de kerk gerestaureerd.

Exterieur

Zuidzijde. Foto: november 2005

De bakstenen kerk heeft een middenschip, dat met leien is gedekt. De zijbeuken hebben lezenaarsdaken, gescheiden door een middenstuk met een opvallend roosvenster. Het middenstuk heeft weer een zadeldak. Ook deze daken zijn met leien gedekt. Tegen de absis is een kruis bevestigd.

Bron: Monumenten in Nederland: Limburg, Waanders Uitgeverijen, Zwolle en Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist

Interieur

Zicht op het priesterkoor. Foto: maart 2011

Zicht naar achteren. Foto: maart 2011

Het interieur is verdeeld in een schip en twee brede zijbeuken. Het vijfzijdig gesloten priesterkoor ligt naar het oosten en heeft een dubbel ribbengewelf. Het schip heeft een houten tongewelf. De zijbeuken bestaan beide uit drie traveeën. De buitenste hebben een ribbengewelf, het middelste is hoger, bevat uitgebouwde biechtstoelen en heeft een houten spitsbooggewelf. De draagconstructie boven de zijlen is opgebouwd uit kleinere zuiltjes.

Atelier J.W. Ramakers maakte voor deze kerk in 1870 een preekstoel.

Orgel

Foto: maart 2011

In 1868 plaatsten Gebr.Müller (Reifferscheidt, D) in deze kerk een orgel; in opzet een eenmanuaals orgel waarvan een aantal stemmen ook op een afzonderlijk (tweede) manuaal en pedaal te bespelen was; bij gelegenheid van het gereedkomen van het orgel verscheen in de Limburger Courier (24 april 1868) een uitvoerig gedicht onder de titel: “De eerste Orgeltoon te Jabeek”.

 

                               Hoofdwerk                           Positief                                  Pedaal

                               Bourdon B/D 16’                                                                -> Subbass 16’

                               Principaal 8’                                                                       -> Octaafbass 8’

                               Bourdon B/D 8’                   -> Bourdon B/D 8’

                               Salisionaal B/D 8’                -> Salisionaal B/D 8’

                               Gamba B/D 8’                      -> Gamba B/D 8’

                               Flûte travers D 8’

                               Octaaf 4’

                               Flaut dulce 4’

                               Octaaf 2’                               -> Octaaf 2’

                               Quint 2 2/3’

                               Terts 1 3/5’

                               Fourniture III

                               Trompet B/D 8’

Literatuur: Het historische orgel in Nederland, deel IX, blz. 171

Bron: G.M.I.Quaedvlieg – Orgeldocumentatie Limburg (Stadsbibliotheek Maastricht)